I. Instalacja wodomierza - niezbędne wymagania
1. Miejsce wbudowania wodomierzy w mieszkaniu.
• Miejsce wbudowania wodomierza w mieszkaniu powinno być suche, łatwo dostępne dla montażu i demontażu, obsługi, konserwacji oraz wygodne do odczytu jego wskazań.
• Wodomierze mieszkaniowe zaleca się montować w szybach instalacyjnych (w przypadku mieszkań w budynkach elelokondygnacyjnych bezpośrednio na przyłączeniu mieszkania z tzw "pionu", w łazienkach, WC lub kuchniach), dopuszcza się instalowanie wodomierzy w miejscu zamykanym, jeżeli po jego otwarciu bezpośredni stan wskazań liczydła będzie mógł być odczytany bez utrudnień.
• Miejsce wbudowania wodomierza mieszkaniowego na klatce schodowej powinno być zabezpieczone przed możliwością ingerencji osób niepowołanych.
• Wodomierze mieszkaniowe nie powinny być narażone na wstrząsy lub wibracje pracujących w pobliżu urządzeń oraz zalanie wodą i korozyjne działanie środowiska zewnętrznego.
• Temperatura w miejscu wbudowania wodomierza nie powinna być niższa niŜ 4°C i nie większa od 50°C, zaś wilgotność względna powietrza do 80%.
2. Warunki i sposób wbudowania wodomierzy w mieszkaniach:
• Sposób wbudowania wodomierza w instalację powinien uniemożliwić pobór wody przed wodomierzem.
• Kierunek strzałki umieszczonej na korpusie wodomierza powinien być zgodny z kierunkiem przepływu wody przez wodomierz.
• Przewody przed i za wodomierzem powinny być ukształtowane w sposób zapewniający całkowite wypełnienie przewodu wodą oraz uniemożliwiając gromadzenie się powietrza przed miejscem i w miejscu wbudowania wodomierza (patrząc zgodnie z kierunkiem przepływu wody).
• W przewodzie ciepłej wody, w którym wbudowano wodomierz, nie moŜe występować cyrkulacja wody.
• Odcinki przewodu przed i za wodomierzem powinny być wykonane współosiowo jako odcinki proste, których długość nie może być mniejsza niż:
a) przed wodomierzem, 5 x Dr (Dr - średnica przewodu-rury);
b) za wodomierzem, 3 x Dr (Dr - średnica przewodu-rury);
liczonej od czoła korpusu wodomierza do czoła gniazda zaworu odcinającego.
• Sposób mocowania przewodów, przed i za wodomierzem powinien wyeliminować możliwość przenoszenia się na wodomierz naprężeń, drgań i wstrząsów, które mogą występować w instalacji.
• Tarcza liczydła wodomierza powinna być usytuowana w takim położeniu, aby odczyt mógł się dokonywać bez utrudnień (bez stosowania dodatkowych urządzeń lub narzędzi).
• Wodomierz powinien być zamontowany w pozycji pracy zgodnej z oznakowaniem podanym na tarczy przez producenta ( litera H - oznacza pozycję pracy wodomierza w poziomie, V - oznacza pozycję pracy wodomierza w pionie, natomiast występujące obok litery A, B lub C - oznaczają klasę obciążeń wodomierza).
• Jeśli jest to konieczne (np. dla ułatwienia odczytu) dopuszcza się montowanie wodomierza w położeniu ukośnym (skręcenie nie większe, niż 90°) które to należy jednak traktować jako pionową pozycję zabudowy.
3. Miejsce wbudowania wodomierzy w budynkach niemieszkalnych i studniach wodomierzowych.
Wodomierz należy wbudować do instalacji wodociągowej łącznie z odpowiednią armaturą, tworzącą razem zestaw wodomierzowy, zgodnie z wymaganiami PN-ISO 4064-2 Ad1 i PN-B-10720. Przy zabudowie wodomierzy domowych należy kierować się, co najmniej następującymi wymaganiami:
• Zestaw wodomierzowy powinien być umieszczony w budynku w miejscu wyodrębnionym z pomieszczenia gospodarczo-użytkowego, w którym chroniony by był przed mrozem oraz zabezpieczony od wpływów instalacji gazowej i elektrycznej.
• W przypadku braku takiego miejsca, np. gdy budynek nie posiada piwnicy, nie ma możliwości technicznych na wydzielenie stosownego miejsca lub, gdy trwają dopiero prace budowlane dopuszcza się instalację wodomierza w studzience wodomierzowej poza budynkiem (wtedy to zestaw powinien być zamontowany odpowiednio wysoko nad dnem studzienki, która wyposażona być powinna w osadnik lub odprowadzenie wody zabezpieczające go przed zalaniem).
Jeszcze do niedawna zestawy wodomierzowe montowane były w tradycyjnych studzienkach budowanych z kręgów betonowych lub murowane z cegły i były bardzo podobne do studzienek kanalizacyjnych. Obecnie zalecane są specjalne mrozoodporne studzienki wodomierzowe. Za odpowiednią głębokość wbudowania a następnie za gwarancję bezpieczeństwa eksploatacji i zabezpieczenia zestawu wodomierzowego przed zamarznięciem w studzience odpowiada jej u żytkownik - odbiorca wody.
• Miejsce wbudowania zestawu wodomierzowego w budynku powinno być suche, odpowiednio oświetlone, łatwo dostępne dla montażu, demontażu, obsługi, konserwacji oraz odczytu wskazań wodomierza.
• Temperatura pomieszczenia nie powinna być niższa niż 4°C i nie większa od 50°C, zaś wilgotność względna powietrza do 80%, a jego wysokość nie mniejsza niż 1,8 m.
• Miejsce wbudowania powinno być zabezpieczone przed możliwością dostępu osób niepowołanych.
• Wodomierze nie powinny być narażone na wstrząsy lub wibracje pracujących w pobliżu urządzeń oraz zalanie wodą i korozyjne działanie środowiska zewnętrznego.
4. Warunki i sposób wbudowania wodomierzy w budynkach niemieszkalnych i studniach
wodomierzowych.
• Przewody wodociągowe powinny być ukształtowane w taki sposób, aby następowało całkowite ich wypełnienie wodą bez możliwości tworzenia się poduszki powietrznej.
• Przewód wodociągowy przed i za zestawem wodomierzowym powinien być tak umocowany, aby żaden element zestawu wodomierzowego nie mógł zmienić swojego położenia pod naporem uderzenia wodnego.
• Przed i za wodomierzem powinna być zainstalowana armatura odcinająca pełno przelotowa (zawory lub zasuwy).
• Odcinki przewodu przed i za wodomierzem powinny być wykonane współosiowo jako odcinki proste, których długość nie może być mniejsza niż:
a) przed wodomierzem, 5 x Dr (Dr - średnica przewodu-rury);
b) za wodomierzem, 3 x Dr (Dr - średnica przewodu-rury);
liczonej od czoła korpusu wodomierza do czoła gniazda zaworu odcinającego.
• Przed i za wodomierzem nie dopuszcza się nagłych zmian przekroju przewodu wodociągowego.
• W przypadku wbudowania wodomierzy przeznaczonych do poziomego instalowania odcinki przewodu powinny być usytuowane w poziomie.
• Przed zainstalowaniem wodomierza instalacja powinna być przepłukana w celu usunięcia zanieczyszczeń mogących uszkodzić wodomierz lub spowodować ograniczenie przepływu.
• Na czas płukania instalacji zaleca się w miejsce wodomierza zamontować rurkę montażową.
W przypadku, kiedy nastąpiło płukania przewodów z zabudowanym zestawem wodomierzowym, po jego zakończeniu należy bezwzględnie oczyścić sito wodomierza i osadnika, (jeśli znajduje się on w zestawie wodomierzowym).
• Usytuowanie wodomierza powinno być zgodne z przewidzianym przez producenta położeniem roboczym.
• Sposób wbudowania zestawu wodomierzowego w instalację powinien uniemożliwiać pobór wody przed wodomierzem.
• Wodomierz i pozostałe elementy zestawu wodomierzowego powinny być zainstalowane zgodnie z oznaczonym na nich kierunkiem przepływu wody (strzałką).
• Na wodomierz nie powinny oddziaływać w sposób ciągły naprężenia pochodzące zarówno od instalacji jak i armatury wodomierzowej.
• W razie potrzeby zestaw wodomierzowy należy montować w konsoli do wodomierza lub wykonać pod niego odpowiedni cokół lub podpory.
• W instalacji ciepłej lub gorącej wody, w którą wbudowano wodomierz, nie może występować cyrkulacja wody – Norma PN – 98/B-01706 pkt. 2.2.2.
II. Ogólne warunki użytkowania wodomierzy.
1. Uruchomienie zestawu wodomierzowego.
Uwaga: Montażu wodomierza domowego głównego dokonuje zawsze pracownik Gminnego Zakładu Gospodarki Komunalnej w Gozdowie.
• Po prawidłowym zainstalowaniu wodomierza w przyłączu układ należy odpowietrzyć. W tym celu otwieramy odpowietrzniki i powoli odkręcamy zawór odcinający przed wodomierzem (po uprzednim otwarciu punktów czerpalnych). Wtedy woda doprowadzana jest wolno, a powietrze opuszczające instalację nie spowoduje uszkodzenia wodomierza.
• Uwaga: Nagłe otwarcie zaworu odcinającego przed wodomierzem bez wcześniejszego otwarcia punktów czerpalnych może uszkodzić wodomierz w wyniku uderzenia sprężonego powietrza.
• Podczas odpowietrzania zestaw wodomierzowy powinien zachować całkowitą szczelność i wytrzymałość na ciśnienie robocze panujące w przewodach wodociągowych.
• W czasie przepływu wody wskazówki liczydła wodomierza powinny obracać się zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
• Po odpowietrzeniu przewodów połączeniowych i danego zestawu wodomierzowego oraz po sprawdzeniu jego szczelności wodomierz powinien pozostawać napełniony wodą.
• Po zakończeniu czynności uruchomienia wodomierzy w danym budynku lub mieszkaniu, etc. pracownik zakładu (w przypadku administracji osiedla pracownik administracji) dokonuje odbioru technicznego , plombuje wodomierz i spisuje protokół, zgodnie z ustaloną przez Zakład procedurą.
2. Użytkowanie wodomierza.
• W trakcie eksploatacji wodomierza zawory odcinające umieszczone przed i za wodomierzem powinny być całkowicie otwarte.
• Podczas użytkowania wodomierz powinien być całkowicie napełniony wodą.
• Eksploatacja wodomierza przy maksymalnym strumieniu objętości, Qmax, określonym przez producenta w danych katalogowych powinna być krótkotrwała i nie przekraczać łącznie 1 godziny w okresie międzylegalizacyjnym.
• Podczas eksploatacji wodomierza, niedopuszczalne są uderzenia hydrodynamiczne w przewodach rurociągu oraz wibracje, mające bezpośredni wpływ na stabilność charakterystyki metrologicznej wodomierza oraz jego trwałość.
• Podczas użytkowania należy sprawdzać czy rzeczywiste warunki eksploatacji odpowiadają przeznaczeniu wodomierza szczególnie pod względem dopuszczalnego ciśnienia, temperatury i przepływów.
3. Przeglądy, konserwacja i naprawy.
• Wodomierz jest urządzeniem mierniczym i może zmienić podczas eksploatacji swe parametry pomiarowe. Pogarszanie tych właściwości jest na ogół wynikiem agresywnego działania wody (tworzą się osady związków: wapnia, żelaza, manganu) powodujące zużycie się części mechanicznych w wodomierzu.
• W trakcie użytkowania wodomierza należy dokonywać okresowych przeglądów technicznych polegających na:
a) sprawdzeniu, czy w obrębie zestawu wodomierzowego nie ma przecieków,
b) sprawdzeniu, czy po otwarciu zaworów odcinających obracają się wskazówki liczydła wodomierza,
c) oczyszczeniu osłony liczydła wodomierza,
d) sprawdzeniu stanu plomb legalizacyjnych i zabezpieczających (użytkownika).
UWAGA: Okresowe przeglądy techniczne wodomierza dokonywane są przez pracowników GZGK - inkasentów, dokonujących odczytu wodomierzy.
• Wykonywanie jak najczęściej (zalecane: raz na miesiąc) odczytów wskazań, a w szczególności wodomierzy mieszkaniowych.
• Cykliczność odczytów inkasenckich ustala instytucja odpowiedzialna za eksploatację instalacji wodociągowej (w przypadku Gminy Gozdowo odczyty wodomierzy dokonuje się średnio raz na dwa miesiące).
• W systemie rozliczeń zużycia wody podstawą do rozliczeń z dostawcą wody są wskazania wodomierza domowego.
• Wskazania wodomierzy mieszkaniowych stanowią podstawę do rozliczeń pomiędzy administracją budynku a lokatorami zamieszkującymi dane mieszkanie.
• Po upływie okresu ważności cechy legalizacyjnej wodomierz należy wymontować, dokonać jego przeglądu i ponownej legalizacji lub wymienić na nowy.
• Wymiana wodomierza w przypadku jego uszkodzenia lub ponownej legalizacji należy do obowiązków użytkownika wodomierza (instytucji pobierającej opłatę za zużytą wodę):
a) dla wodomierzy mieszkaniowych - np. administracji budynku, osiedla
b) dla wodomierzy domowych - Gminnego Zakładu Gospodarki Komunalnej w Gozdowie.